Z nowym bitem. Informatyka dla szkół ponadgimnazjalnych – zakres podstawowy

Podręcznik jest przeznaczony do prowadzenia zajęć informatyki w klasach pierwszych szkół ponadgimnazjalnych na poziomie podstawowym.

Podręcznik należy do serii podręczników Z nowym bitem – wersja bez odwołań do plików ćwiczeniowych i płyty CD; pliki ćwiczeniowe są dostępne w strefie nauczyciela.

Zgodnie z przepisami wprowadzonymi 8 lipca 2014 roku (art. 22ao ustawy o systemie oświaty) podręcznik nie może zawierać odwołań i poleceń wymagających korzystania z opracowanych przez wydawcę dodatkowych materiałów dydaktycznych przeznaczonych dla ucznia, w tym zapisanych na CD lub umieszczonych w Internecie.

Przepis ten dotyczy podręczników do wszystkich przedmiotów, poza podręcznikami do języków obcych, które mogą zawierać CD z nagraniami dźwiękowymi dla uczniów.

W związku z tymi przepisami podręcznik nie zawiera odwołań do plików ćwiczeniowych i nie jest do niego dołączona płyta CD.

Brak CD dla ucznia w serii Z nowym bitem i usunięcie z treści podręcznika odwołań do plików ćwiczeniowych, które wcześniej były zapisane na CD, to nie jest nasz pomysł. Zostaliśmy do tego zmuszeni po zmianach prawnych zainicjowanych przez MEN.

Podręcznik z serii Z nowym bitem bazuje na popularnym wśród nauczycieli i uczniów podręczniku Informatyka dla szkół ponadgimnazjalnych – zakres podstawowy tej samej autorki.

Podręcznik jest dostosowany do dynamicznego rozwoju sprzętu komputerowego i oprogramowania. Prezentowane w podręczniku metody, pojęcia i przykłady uwzględniają różnorodność oprogramowania występującego w szkołach. Uczeń poznaje metody i pojęcia informatyki oraz zdobywa umiejętności informatyczne niezależnie od wykorzystywanego programu - podręcznik nie jest kursem posługiwania się programami komputerowymi.

Podręcznik:

• jest równocześnie zbiorem zadań i zawiera: ponad 400 ćwiczeń i zadań i ponad 200 pytań;
• uwzględnia różnorodność oprogramowania występującego w szkołach oraz rozwój środków i narzędzi technologii informacyjno-komunikacyjnej;
• treści nauczania prezentuje w sposób systematyczny i uporządkowany, zgodny z podstawą programową;
• nie jest kursem posługiwania się programami komputerowymi - uczeń poznaje metody i pojęcia informatyki oraz zdobywa umiejętności informatyczne niezależnie od wykorzystywanego oprogramowania;
• pozwala na samodzielną pracę ucznia - uczeń zapoznaje się z treścią metody z podręcznika, analizuje przykład, następnie czyta treść ćwiczenia i je wykonuje.

Budowa podręcznika

Podręcznik składa się z trzech modułów, a każdy z nich – z tematów o wyrazistej strukturze merytoryczno-metodycznej. Każdy temat jest poprzedzony czytelnym, szczegółowym spisem omawianych zagadnień, stanowiącym gotowy konspekt lekcji. Dzięki temu zarówno uczniowie, jak i nauczyciele od razu dowiedzą się, co będzie treścią danego tematu.

Układ tematów został dobrze przemyślany pod kątem metodycznym. Zalecam realizowanie tematów z danego modułu w podanej kolejności.

Wiele zagadnień przedstawionych zostało w postaci tabel czy schematów, ułatwiając rozumienie różnych pojęć i metod.

Każdy temat zawiera wyróżnione specjalnymi ikonami działy:

Warto powtórzyć – wykaz zagadnień do powtórzenia z poprzednich lekcji
Metody – (definicje) porządkują wiadomości, wskazują ważniejsze treści
Przykłady – wyjaśniają metody, pokazują rozwiązania ćwiczeń
Ćwiczenia – umożliwiają utrwalenie treści nauczania i metod prezentowanych w przykładach
Słowniczek – wyjaśnia najważniejsze pojęcia

Na końcu każdego tematu znajdują się działy:

Warto zapamiętać – zestawienie najważniejszych informacji ułatwiające podsumowanie tematu
Pytania, problemy – umożliwiają podsumowanie zdobytej wiedzy i rozwijają kreatywność ucznia
Zadania – sprawdzają opanowanie zdobytej wiedzy
Przeczytaj, jeśli chcesz wiedzieć więcej – uzupełnienie wiadomości z danego tematu
Ciekawostki – interesujące informacje na temat zagadnień dotyczących informatyki i nowoczesnych technologii

Moduł A
Wokół informacji i Internetu

Temat A1 Internet jako „ocean informacji”

1. Piramida rozwoju usług internetowych

1.1. Początki Internetu

1.2. Wybrane e-usługi

2. Organizacja informacji w WWW

3. Na czym polega przeglądanie strony WWW?

4. Przykłady wyszukiwania informacji

4.1. Korzystamy z encyklopedii i słowników

4.2. Wyszukujemy informacje zapisane w innych językach

4.3. Szukamy szybciej i sprawniej

4.4. Oglądamy mapy i podróżujemy z Internetem

5. Praktyczny poradnik

Temat A2 Wybrane przepisy prawa dotyczące technologii informacyjno-komunikacyjnych

1. Prawo autorskie

2. Korzystanie z cudzych utworów

3. Ochrona wizerunku

4. Zasady korzystania z programów komputerowych

5. Przestępczość komputerowa

Temat A3 Komunikacja i wymiana informacji w Internecie

1. Zestawienie wybranych form komunikacji i wymiany informacji

2. Działanie poczty elektronicznej

3. Współtworzenie treści w Sieci

3.1. Web 2.0

3.2. Blogi

4. Zasady netykiety

5. Chmura obliczeniowa

6. Inne możliwości korzystania z Internetu

6.1. Telefonia internetowa – VoIP

6.2. Internet mobilny

7. Zagrożenia wynikające z rozwoju technologii informacyjno-komunikacyjnej

Moduł B
Wokół dokumentów komputerowych

Temat B1 Metody opracowywania dokumentów wielostronicowych

1. Nagłówek i stopka dokumentu

2. Stosowanie stylów tekstu

3. Style niestandardowe

4. Tworzenie konspektu dokumentu

5. Odwołania w dokumencie tekstowym

5.1. Spis treści

5.2. Spis ilustracji

5.3. Przypisy

6. Podział dokumentu tekstowego na strony, sekcje i kolumny

6.1. Podział dokumentu na strony

6.2. Podział dokumentu na sekcje

6.3. Rozmieszczanie tekstu w kolumnach

7. Szablony dokumentów

8. Praktyczny poradnik

Temat B2 Tworzenie prezentacji multimedialnych na podstawie konspektu

1. Planowanie prezentacji

2. Tworzenie prezentacji na podstawie konspektu

3. Importowanie konspektu prezentacji z dokumentu tekstowego

4. Narracja, dźwięki i filmy

5. Drukowanie prezentacji

5.1. Drukowanie materiałów informacyjnych

5.2. Notatki

6. Prowadzenie pokazu

7. Zapisywanie prezentacji i publikowanie w Internecie

Temat B3 Wykonywanie obliczeń i przedstawianie wyników w arkuszu kalkulacyjnym

1. Tworzenie formuł w arkuszu kalkulacyjnym

2. Formaty danych

3. Formatowanie tabeli arkusza kalkulacyjnego

4. Stosowanie funkcji arkusza kalkulacyjnego

4.1. Wstawianie funkcji

4.2. Funkcja logiczna JEŻELI

4.3. Funkcja statystyczna LICZ.JEŻELI

4.4. Funkcje matematyczne

4.5. Funkcje daty i czasu

5. Przedstawianie danych w postaci wykresu

5.1. Najczęściej używane typy wykresów

5.2. Wykresy funkcji trygonometrycznych i liniowych

6. Korzystanie z filtrów

7. Praktyczny poradnik

Temat B4 Tworzenie bazy danych

1. Podstawowe pojęcia związane z bazami danych

2. Etapy tworzenia bazy danych

3. Na czym polega relacja w bazie danych?

4. Określenie wymagań i ustalenie zbiorów informacji

5. Tabele

5.1. Zasady tworzenia tabel

5.2. Dlaczego bazy danych tworzy się w kilku tabelach?

5.3. Tworzenie tabel

5.4. Definiowanie relacji

Temat B5 Wykonywanie podstawowych operacji na relacyjnej bazie danych

1. Zastosowanie formularzy

2. Tworzenie formularzy

2.1. Formularz prosty

2.2. Formularz z podformularzem

3. Importowanie danych z innych dokumentów do tabeli bazy danych

4. Zastosowanie filtrów

5. Stosowanie kwerend do wyszukiwania informacji

6. Przedstawianie danych za pomocą raportów

7. Przygotowywanie korespondencji seryjnej

Temat B6 Grafika komputerowa

1. Rodzaje grafiki komputerowej

2. Formaty plików graficznych

2.1. Formaty plików grafiki rastrowej

2.2. Formaty plików grafiki wektorowej

3. Opracowywanie grafiki rastrowej

3.1. Warstwy i selekcje

3.2. Filtry i efekty

3.3. Zmiana kontrastu i nasycenia kolorów

3.4. Kadrowanie i skalowanie

4. Opracowywanie grafiki wektorowej

Temat B7 Opracowywanie cyfrowych obrazów i filmów

1. Źródła obrazów cyfrowych

1.1. Skanowanie obrazów

1.2. Obróbka zeskanowanej grafiki

1.3. Obrazy z fotograficznego aparatu cyfrowego

2. Tworzenie albumów zdjęć

3. Opracowywanie filmów

3.1. Edycja filmów

3.2. Udostępnianie filmów w Internecie

Temat B8 Tworzenie stron WWW z wykorzystaniem stylów i elementów programowania

1. Rozbudowane strony WWW

2. Jak zapisana jest strona WWW?

3. Szablony do tworzenia stron WWW

4. Przykład tworzenia strony w języku HTML

4.1. Stosowanie podstawowych znaczników języka HTML

4.2. Wstawianie rysunków

4.3. Tworzenie łączy hipertekstowych

4.4. Wstawianie tabel

4.5. Stosowanie kolorów

5. Kaskadowe arkusze stylów CSS

5.1. Najczęściej wykorzystywane atrybuty CSS i sposoby określania ich wartości

5.2. Formatowanie hiperłączy

5.3. Tło strony

5.4. Klasy elementów

6. Skrypty i dynamiczne przetwarzanie stron

7. Publikowanie i promowanie stron internetowych w Internecie

7.1. Publikowanie strony WWW

7.2. Promowanie strony WWW

Moduł C
Wokół komputera, sieci i programów komputerowych

Temat C1 Komputer i inne urządzenia elektroniczne

1. Klasyfikacja środków technologii informacyjnej

2. Podstawowe elementy komputera

2.1. Płyta główna

2.2. Dysk twardy

2.3. Monitor, mysz i klawiatura

3. Dodatkowe urządzenia pamięci masowej

3.1. Napędy optyczne

3.2. Pamięci flash

3.3. Pamięci taśmowe (streamery)

4. Oprogramowanie komputerowe

4.1. Klasyfikacja narzędzi technologii informacyjnej

4.2. Przykładowe typy plików

5. Wybieranie parametrów komputera – podsumowanie

6. Przykłady urządzeń związanych z technologiami informacyjno-komunikacyjnymi

Temat C2 Sieci komputerowe

1. Dlaczego komputery łączy się w sieć?

2. Podział sieci

3. Praktyczne sposoby tworzenia sieci komputerowej

4. Podstawy konfiguracji sieci

4.1. Protokoły sieciowe

4.2. Identyfikacja sieciowa

5. Co jest niezbędne do budowy sieci?

5.1. Sieć domowa

5.2. Szkolna sieć komputerowa

6. Podstawy pracy w sieci

6.1. Logowanie

6.2. Udostępnianie zasobów

6.3. Mapowanie zasobów

Temat C3 Bezpieczeństwo i ochrona danych w komputerach i sieciach komputerowych

1. Wprowadzenie

2. Ochrona danych przed nieupoważnionym dostępem

2.1. Kontrola dostępu do danych

2.2. Nieupoważniony dostęp do danych w wyniku nieświadomych działań użytkownika

2.3. Nieupoważniony dostęp do danych spowodowany działaniem innych osób

2.4. Odmiany złośliwego oprogramowania

2.5. Oprogramowanie zabezpieczające komputer

2.6. Szyfrowanie danych

3. Ochrona przed utratą danych

3.1. Odzyskiwanie przypadkowo usuniętych danych

3.2. Odzyskiwanie danych w przypadku awarii komputera lub systemu operacyjnego

3.3. Odzyskiwanie danych w przypadku ich utraty spowodowanej czynnikami zewnętrznymi

Temat C4 Rozwiązywanie problemów algorytmicznych

1. Sytuacje problemowe

2. Etapy rozwiązywania problemu

3. Określanie specyfikacji problemu (zadania)

4. Sposoby przedstawiania algorytmów

4.1. Lista kroków

4.2. Schemat blokowy

Temat C5 Zapisywanie algorytmów w języku programowania

1. Język programowania

2. Na czym polega programowanie?

3. Pisanie prostego programu

4. Zapisywanie algorytmu z warunkami w języku programowania

4.1. Warunek prosty

4.2. Warunek zagnieżdżony

5. Realizowanie algorytmu iteracyjnego w języku programowania

5.1. Pętle proste

5.2. Pętle zagnieżdżone